Welkom

 

 

                                                                   

"... de gouden kleur, die de late romantiek kenmerkt,

ligt over deze poëzie breed gespreid."

 

(Willem Andriessen)

 

 

          Geboren in Oegstgeest, een Duitse achternaam dankzij een beroemde Duitse vader, opgegroeid in het internationale milieu van de Leidse Universiteit, muziekstudent in 's Gravenhage en Leipzig, werkzaam in Haarlem/Overveen en daar overleden, componist in Nederland.

   Deze website is een poging de wereld te reconstrueren waarin Leander Schlegel (1844-1913) componeerde, te begrijpen waarom hij in Nederland nooit of zelden op zijn waarde geschat is, te achterhalen hoe hij in Weense kringen een gevierd componist werd en of hij, naar de geest, eigenlijk wel als een Nederlandse componist beschouwd moet worden.

   Verwacht geen chronologische biografie. Het gaat meer om een openbare inventarisatie van de resultaten van het onderzoek dat ik in de loop der jaren, met veel en soms lange onderbrekingen, gedaan heb. Ik zie het zelf als een soort 'componistenportret als legkaart', waarin een aantal stukjes al aardig in elkaar passen maar er ook nog een heleboel ontbreken.

 

     De hoofdbron van onze kennis over de muzikale carrière van Leander Schlegel is het Schlegel-archief in het Nederlands Muziek Instituut in Den Haag. Voor de duidelijkheid moet ik hieraan toevoegen dat ik over een niet onbelangrijk deel van het daar aanwezige materiaal al de beschikking had gekregen in fotokopievorm voordat het Nederlands Muziek Instituut als zodanig ontstond. De op deze site afgebeelde originele documenten maken overigens deel uit van mijn eigen collectie. Verder is geput uit andere archieven, muziekhistorische studies, (auto)biografieën van musici, kranten en tijdschriften, enzovoorts   

   We beschikken op dit ogenblik over welgeteld drie portretten van Schlegel. Er zijn geen familiefoto's bekend, we weten niet hoe zijn vrouw en dochter er uit zagen. Groepsfoto's met collega's of leerlingen, beelden van ontmoetingen met musici in het buitenland ontbreken eveneens. Er is sowieso nauwelijks materiaal beschikbaar met betrekking tot zijn persoonlijke leven.

    In het najaar van 2014 ontving ik de studie van Bob van Zijderveld, Een Duitse familie in Nederland (1804-1913). Carrièrisme en netwerken van Hermann Schlegel en zijn zonen Gustav en Leander (dissertatie Open Universiteit, 2014). In de komende jaren hoop ik dankbaar gebruik te maken van de in dit boek gepubliceerde onderzoeksresultaten om op deze website ook meer inzicht te geven in Schlegels persoonlijke leven. Ik zal dan steeds naar het proefschrift verwijzen met de afkorting 'vZ', gevolgd door het paginanummer.

   Doordat er de afgelopen decennia veel archieven via digitalisering ontsloten zijn en er dus nieuwe informatie is vrijgekomen, kan het haast niet anders of sommige passages op deze site zijn minder volledig dan zij inmiddels zouden kunnen zijn. In principe weerspiegelen zij de stand van zaken in juli 2013, tenzij anders vermeld. Met name bij korte lemma's heb ik steeds de datum van de eindredactie ervan toegevoegd.

   

     Ik stel het op prijs dat wie materiaal uit deze website citeert of anderszins gebruikt de gangbare regels omtrent bronvermelding hanteert. Mocht ik zelf in deze ergens tekort geschoten zijn, dan wil ik dat graag vernemen.

 

Frans van Ruth